Η σκέψη της ημέρας από το βιβλίο «Το ημερολόγιο του γονέα»

Με την ενθάρρυνση το παιδί δημιουργεί εσωτερικά κίνητρα για να κάνει πράγματα.

Στο τέλος του 20ου αιώνα άρχισε να γίνεται έντονη συζήτηση για τη σημαντικότητα που έχουν τα συναισθήματα στη ζωή του ατόμου. Ως τότε θεωρούνταν ότι η ευφυΐα, γνωστή ως I.Q., νοητική νοημοσύνη έπαιζε το σημαντικότερο ρόλο στη ζωή του ανθρώπου.

Ο όρος E.Q. διατυπώθηκε επίσημα το 1990 από τους ψυχολόγους Mayer και Salovey. Ο ψυχολόγος Daniel Goleman υποστήριξε ότι το σημαντικότερο ρόλο έχει η συναισθηματική νοημοσύνη ή το E.Q. Στο βιβλίο του με τίτλο «Συναισθηματική Νοημοσύνη» την ορίζει ως την ικανότητα του ατόμου να αναγνωρίζει έγκαιρα τι συναίσθημα βιώνει και σε ποια ένταση αλλά ταυτόχρονα να μπορεί να αναγνωρίζει το ίδιο καλά και το συναίσθημα του συνανθρώπου του.

Βέβαια θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι για αυτή ακριβώς τη συναισθηματική ικανότητα του ατόμου μίλησε ο Αριστοτέλης αρκετά χρόνια πριν χωρίς βέβαια να την ονομάσει συναισθηματική νοημοσύνη. Ο Αριστοτέλης αναφέρει τα Ηθικά Νικομάχεια «Οποιοσδήποτε μπορεί να θυμώσει. Είναι εύκολο. Αλλά το να εκφράσεις το θυμό σου στο σωστό άτομο, στο σωστό βαθμό, τη σωστή στιγμή, για το σωστό λόγο και με το σωστό τρόπο- αυτό δεν είναι εύκολο.»

Ετυμολογικά η λέξη συναίσθημα έρχεται από το συν+αίσθηση και υποδεικνύει ότι υπάρχει μια δράση μία κίνηση π.χ. όταν θυμώνουμε θέλουμε να χτυπήσουμε τον άνθρωπο που μας θύμωσε.

Αν λοιπόν στο συναίσθημα υπάρχει μια δράση, μία κίνηση ο άνθρωπος που έχει πλούσια συναισθήματα μπορούμε να πούμε ότι είναι ένας «ζωντανός» άνθρωπος. Πόσο μάλλον αν μπορεί να αναγνωρίζει έγκαιρα το συναίσθημά του σε είδος και σε διαβάθμιση – ένταση έτσι ώστε να το χρησιμοποιεί κατάλληλα και λειτουργικά προς τον ίδιο.

Ένα πολύ απλό και καθημερινό παράδειγμα μπορεί να είναι το εξής: το παιδί μας αρχίζει να πετάει το φαγητό έξω από το πιάτο κάτι που αρχίζει να μας εκνευρίζει. Αντί λοιπόν να αφήσουμε το παιδί να προχωρήσει σε αυτό που κάνει και πιθανά να αρχίσει να εκσφενδονίζει το φαγητό στον τοίχο και εμείς να εξοργιστούμε και είτε να του μιλήσουμε πολύ άσχημα είτε να το τιμωρήσουμε, μπορούμε να τα αποφύγουμε διατυπώνοντας το συναίσθημά μας και οριοθετώντας τη συμπεριφορά αυτή του παιδιού.

Βέβαια τέτοια παραδείγματα είναι πάρα πολλά στην καθημερινότητα και αν κάποιος ασχοληθεί συστηματικά με το πώς θα γίνει όσο το δυνατόν συναισθηματικά νοήμων έρευνες έδειξαν ότι μπορεί να φτάσει την επιτυχία της προσωπικής όσο και της οικογενειακής αλλά και της επαγγελματικής ζωής του. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι όλο και περισσότερες εταιρείες συμπεριλαμβάνουν στις δραστηριότητές τους σεμινάρια εκμάθησης συναισθηματικής αγωγής στην προσπάθειά τους να αυξήσουν την παραγωγικότητα του ανθρώπινου δυναμικού.

Η συναισθηματική νοημοσύνη καλλιεργείται στα παιδιά μέσα από τη σχέση τους με τους γονείς τους μιας και αυτή η σχέση είναι η πρωταρχική για εκείνα. Ο γονιός που είναι συναισθηματικά νοήμων εκπαιδεύει και το παιδί του να αποκτήσει συναισθηματική επίγνωση και συναισθηματική ενσυναίσθηση που είναι ακριβώς η ικανότητα να κατανοεί τα συναισθήματα των συνανθρώπων του.

Σε αυτή την προσπάθεια είναι σημαντικό ο γονιός να μάθει να ακούει και να παρατηρεί το παιδί του. Να εστιάζει την προσοχή του στη γλώσσα του σώματος, καθώς και στις χειρονομίες του παιδιού του. Και στη συνέχεια να εκφράζει το συναίσθημα που έχει ο ίδιος έτσι ώστε σταδιακά να μάθει και το παιδί να αναγνωρίζει και να διατυπώνει το δικό του συναίσθημα.

Με τη βοήθεια της συναισθηματικής αγωγής που θα δώσει ο γονιός στο παιδί του, το παιδί θα αναπτύξει την αυτογνωσία του, την αυτοεκτίμησή του και θα αναπτύξει βασικές δεξιότητες όπως είναι η καλή συνεργασία και μεταξύ των συνομηλίκων και των ενηλίκων καθώς και η αποτελεσματική επικοινωνία.

Τέλος, θα μάθει να διαχειρίζεται τα αρνητικά – δύσκολα συναισθήματα για εκείνο και να επιλύει συγκρούσεις. Τα παιδιά που έχουν λάβει τέτοια αγωγή είναι καλύτερα προετοιμασμένα απέναντι στη νεανική βία, στον εθισμό στο αλκοόλ, τα ναρκωτικά και την πρώιμη σεξουαλική δραστηριότητα.

Φυσικά για να μπορέσει ο γονιός να μεταφέρει αυτές τις δυνατότητες στο παιδί του, είναι σημαντικό ο ίδιος να προσπαθήσει να κατακτήσει τη συναισθηματική νοημοσύνη και ενσυναίσθηση μέσα από τη δική του πρακτική στην καθημερινότητα.

Ο Steiner στο βιβλίο του «Συναισθηματική νοημοσύνη με καρδιά» εννοώντας ότι η διαδικασία αυτή της συναισθηματικής νοημοσύνης έρχεται μέσα από το συναίσθημα της αγάπης για τον εαυτό και για το συνάνθρωπο αποκαλεί όλους τους ανθρώπους που είναι σε αυτή την πορεία «συναισθηματικούς πολεμιστές». Νομίζω ότι αυτός ο όρος «συναισθηματικός πολεμιστής» ταιριάζει και στο σύγχρονο γονέα, στο γονιό εκείνο που παλεύει για να δώσει κάτι διαφορετικό, κάτι περισσότερο, κάτι παραπέρα στη διαπαιδαγώγηση του παιδιού του από ότι συνηθίζεται.

Who's Online

Έχουμε 2 επισκέπτες συνδεδεμένους